معرفی و آشنایی با انواع سنسورهای هوشمند

یکی از مزایای سیستمهای هوشمند وقوع خودکار و اتوماتیک سناریوهای مختلف است. از کنترل خودکار روشنایی گرفته تا سناریوهای امنیتی جذاب و پرکاربرد. برای دستیابی به چنین هدفی لازم است از انواع مختلف سنسورها در سیستم هوشمند استفاده شود. مهمترین و پرکاربردترین سنسورها را میتوان به شرح ذیل طبقه بندی کرد:

  • مگنتهای درب و پنجره
  • سنسورهای حرکتی و حضور
  • سنسورهای نوری (Lux)
  • سنسور نشت آب یا گاز
  • سنسورهای دما و رطوبت
  • سنسورهای کیفیت هوا (CO2, Dust, Toxins, …)
  • سنسورهای دودی/ حرارتی (اعلام حریق)

هرکدام از این سنسور متناسب با نوع ساختمان از مسکونی تا اداری/ تجاری قابل استفاده میباشند و به کمک برنامه نویسی های نرم افزاری میتوان عملکردها و سناریوهای بی نظیری را برای آنها تعریف کرد.

مگنتهای درب و پنجره

این سنسورهای از نوع کابل دار و بی سیم (باطری خور) قابل نصب بر روی انواع دربها و پنجره ها میباشند. این سنسورها از دو پایه ثابت و متحرک تشکیل شده اند. پایه ثابت بر روی چهارچوب ثابت درب یا فریم قابت پنجره نصب میشوند و داخل آنها میکروسوئیچ بسیار ظریف و حساسی کار شده که با قرار گرفتن در معرض میدان مغناطیسی تحریک میشوند. پایه ثابت نیز عملاً یک آهنربا است که در اطراف خود یم میدان مغناطیسی ایجاد میکند. با نزدیک شدن پایه متحرک (آهنربا) به پایه ثابت میکروسئیچ داخل آن عمل کرده و قطع و وصل میشود. بدین ترتیب میتوان در یک سیستم هوشمند وضعیت دربها را تشخیص داد و یا حتی زمان ترددها و باز/ بسته شدن ها را دقیقاً ثبت کرد. این مگنتها کاربردهای فوق العاده به عنوان عملکرد امنیتی/ نظارتی در پروژه های هوشمندسازی ایفا میکنند. چند مثال کاربردی:

یک مگنت بر روی درب گاو صندوق وصل میکنید. حال در هر زمان که درب گاو صندوق باز شوند سیستم هشدار فعال میگردد و برای تلفن همراه کاربر پیام هشدار ارسال میگردد.

اتصال مگنت بر روی پنجره ها و دربهای کنترل تردد در یک ساختمان اداری. با پایان کار مجموعه اپراتور به نرم افزار مرکزی مراجعه میکند و بر روی یک پنل به صورت نرم افزار وضعیت تمام پنجره ها و دربها را بررسی میکند. بدون اینکه نیاز باشد به تک تک آنها مراجعه کند.

مگنتهای درب و پنجره

سنسورهای حرکتی و حضور

ابتدا به تفاوت اصلی سنسور حرکتی و حضور بپردازیم. همانطور از اسم سنسورهای حرکتی مشخص است این نوع سنسورها با حرکت یک جسم حرارتی عمل کرده و سناریوها را اجرا میکنند. این سنسورها معمولاً برای نصب در راهروها، کریدورها و یا مکانهایی که تردد دارند مورد استفاده قرار میگیرند. اما سنسورهای حضور عملکردی متفاوت دارند. این سنسورها حساسیت بیشتری دارند و لذا در محلهایی که تحرک کمتر نیز میباشد به خوبی عمل میکنند. این سنسورها برای نصب در اتاقها، سالنها و حتی سرویسهای بهداشتی کاربرد دارند.

در سیستم هوشمند این سنسورها قابل برنامه ریزی میباشند و لذا میتوان سناریوهای متنوعی را برای آنها تعریف کرد. شاید به ذهن ما اینگونه برسد که سنسور حرکتی یا حضور صرفاً برای کنترل روشنایی مورد استفاده قرار میگیرد اما در سیستم هوشمند اینگونه نمیباشد. این سنسورها علاوه بر کنترل روشنایی میتوانند سیستمهای سرمایش/ گرمایش را نیز خودکار کنترل کنند و در زمان ترک منزل به عنوان سیستم امنیتی مورد استفاده قرار گیرند.

معمولاً این سنسورها بر اساس تکنولوژی مادون قرمز (Passive Infrared) تولید میشوند. لذا حرکت یک جسم حرارتی نظیر انسان و یا حتی حیوانات را تشخیص داده و عمل میکنند. لذا محل نصب این سنسورها بسیار اهمیت دارد و نباید در نزدیک منابع تولید حرارت نظیر گاز آشپزی، هیتر، فنکوئل و یا رادیاتور نصب شوند چرا که دچار خطا خواهند شد.

این سنسورها در مدلهای سقفی، دیواری و ضدآب (قابل نصب در فضای آزاد) تولید و عرضه میشوند و لازم است قبل از خرید و نصب به مشخصات فنی آنها توجه شود. چند مثال کاربردی:

  • یک سنسور حضور سقفی در اتاق نصب میکنیم. با ورود هر فرد و در صورت تاریک بودن هوا چراغها روشن میشوند و سیستم سرمایش/ گرمایش نیز در وضعیت خودکار قرار میگیرد. سپس با ترک اتاق همه چیز خاموش میشود و سیستم در مد امنیتی قرار میگیرد. حال با هرگونه تردد مشکوک سیستم آلارم فعال شده و پیغام هشدار بر روی گوشی کاربر ارسال میشود.
  • سنسور سقفی در سرویس بهداشتی. با وارد شدن به سرویس چراغ و تهویه همزمان روشن شده و پس از ترک سرویس چراغ خاموش و تهویه با تاخیر زمانی ۵ دقیقه بعد خاموش میشود تا تهویه کامل صورت گیرد.

سنسورهای حرکتی و حضور

سنسورهای نوری (Lux Meter)

این سنسورهای در مدلهایی برای نصب در فضای داخلی (Indoor) یا خارجی (Outdoor) تولید و عرضه میشوند. این نوع سنسورها میزان لوکس نوری محیط و یا تابش خورشید را می سنجند و به کمک قابلیتهای نرم افزاری میتوان سناریوهای بسیار جذابی را تعریف و اجرا کرد.

طبق استانداردهای نورپردازی لازم است هر فضای داخلی از راهرو و کریدور گرفته تا اتاق خواب و سالن مطالعه لوکس نوری مشخصی داشته باشند تا کاربران احساس راحتی و آسایش بیشتری داشته باشند. حال به کمک سنسورهای نوری (لوکس متر) تنظیم لوکس نوری مطلوب میتواند به صورت خودکار رخ دهد. یعنی با تاریک شدن تدریجی هوا نورهای سالن نیز به تدریج افزایش می یابند تا نور مطلوب به صورت خودکار ایجاد گردد. چند مثال کاربردی:

  • نصب لوکس متر در بالاترین نقطه ساختمان. بدین ترتیب با تاریک شدن تدریجی هوا نورپردازی نما به صورت هوشمند و در لایه های مختلف روشن میشود تا هوشمند بودن ساختمان را به رخ بکشند.
  • در لابی اصلی ساختمان یک لوکس متر هوشمند سقفی نصب شده است. حال تا تاریک شدن هوا لوستر مرکزی با قابلیت دیم شدن به تدریج پرنور میشود تا حس زیبایی را در ورودی ساختمان به ارمغان بیاورد.

Lux Meter

سنسور نشت آب یا گاز (Leakage Sensors)

نشت آب یا گاز در داخل ساختمان همیشه دلهره آور است. سنسورهای تشخیص این نشتی ها خیال هر کاربری را آسوده میکنند. همچنین میتوان از طریق این سنسورها ضمن فعال کردن سیستمهای هشدار سناریوهای خودکاری را اجرا کرد تا مانع از آسیب یا خرابی شوند. این سنسورها معمولاً در آشپزخانه ها، تاسیسات موتورخانه و یا مکانهای حساس به رطوبت نصب میشوند. چند مثال کاربردی:

  • یکعدد سنسور نشت آب بر روی کف موتورخانه نصب میشود. حال در صورت نشتی آب ناشی از ترکیدگی لوله ها، خرابی الکتروپمپها یا بالازدن آب چاه سنسور تشخیص داده و اپراتور ساختمان را مطلع میسازد. همچنین میتوان این سنسور را به یک پمپ تخلیه آب وصل کرد تا با تشخیص نشتی اتوماتیک آبها را تخلیه کند.
  • نصب یکعدد سنسور نشت گاز در آشپزخانه یک واحد مسکونی. بدین ترتیب با تشخیص نشتی گاز منوکسید کربن سیستم هوشمند عمل کرده و ضمن هشدار به ساکنین شیر اصلی گاز نیز خودکار بسته میشود.

سنسور نشت آب یا گاز (Leakage Sensors)

سنسورهای دما و رطوبت

در شرایطی که همه به دنبال کاهش هزینه های مصرف انرژی هستند کنترل سیستمهای سرمایش/ گرمایش از فنکوئل گرفته تا رادیاتورها، بدون سنسورهای دمایی یا ترموستاتها غیرممکن به نظر میرسد. سنسورهای دمایی در مدلهای داخلی (ترموستاتهای داخل ساختمان)، خارجی (نصب در فضاهای بیرونی) و تاسیساتی مورد استفاده قرار میگیرند. در فضاهای داخلی ساختمان ترموستاتهای دیواری با مدلها و ظواهر متنوع و کاربر پسند نصب میشوند تا سیستمهای سرمایش/ گرمایش را به صورت هوشمند و خودکار کنترل کنند. در ترموستاتهای هوشمند کاربر فقط دما مطلوب را تنظیم میکنند. سپس همه چیز از تغییر سرعت فنکوئلها تا تشخیص گرمایش یا سرمایش همگی به صورت خودکار و هوشمند اتفاق می افتند.

ترموستاتهای تاسیساتی نیز عموماً در داخل موتورخانه و برای کنترل دیگ گرمایش و مبدلهای حرارتی مورد استفاده قرار میگیرند. این سنسورها در مدلهای مستغرق و جداری نصب میشوند و به کاربران این امکان را میدهند تا از داخل واحد و بدون مراجعه به فضای موتورخانه یا تصفیه خانه دمای مطلوب خود را تنظیم کنند. همچنین برای کنترل دمای خانه میتوان از سنسور هواشناسی نیز استفاده کرد و با توجه به تغییرات دمای هوای بیرون میزان دمای منزل را به صورت هوشمند کنترل کرد .

برخی از محصولات سنسورها چندکاره بوده و علاوه بر تشخیص دما رطوبت را نیز میسنجند. بدین ترتیب امکان کنترل دستگاههای رطوبت گیر و یا هوای تازه نیز میسر میگردد. برای نمونه در محیط استخر میتوان هم گرمایش کف را کنترل کرد و هم مانع از افزایش بیش از حد رطوبت شد. چند مثال کاربردی:

  • در داخل سالن یک واحد مسکونی یک کلید ترموستاتیک هوشمند نصب شده است. این کلید هوشمند چندکاره قابل برنامه ریزی بوده و علاوه بر کنترل روشنایی و پرده های برقی، فنکوئلها را نیز به صورت هوشمند کنترل میکند. کافیست تا ترموستات را در حالت اتومات قرار دهید و سپس دمای مطلوب را تنظیم کنید.
  • یک سنسور چندکاره دما و رطوبت در داخل محیط استخر؛ با افزایش رطوبت نیز از حد (بیش از ۶۰ درصد) سیستم تهویه و اگزاست خودکار روشن میشود و با تغییرات دمایی کلکتورهای گرمایش کف دمای مطلوب محیط را فراهم میسازند.

سنسورهای دما و رطوبت

سنسورهای کیفیت هوا (CO2, Dust, Toxins, …)

این سنسورها راهکاری ایده آل برای حفظ سطح کیفیت هوا در محیطهای داخلی ساختمان نظیر سالنهای اجتماعات، سالنهای ورزشی و لابی های ورودی میباشند. معمولاً این نوع سنسورها چندکاره بوده و با سنجش دی اکسید کربن، میزان گرد و خاک و آلاینده های هوا، سطح کیفیت هوا را میسنجند. سپس با کنترل هواسازها و اگزاست فنها همزمان هوای تازه تزریق کرده و هوای موجود را تخلیه میکنند. همچنین میتوان دیتای سنسورها را به سیستمهای هشدار متصل کرد تا با افزایش آلایندگی ها ضمن هشدار به کاربران میزان دقیق آلایندگی را نیز نمایش دهند.

سنسورهای دودی/ حرارتی (اعلام حریق)

در حال حاضر استفاده از سیستمهای اعلام و حتی اطفای حریق در بسیاری از ساختمانهای مرتفع الزامیست و این ساختمانها تحت نظارت سازمان آتش نشانی میبایست به تجهیزات اعلام حریق مجهز شوند. لذا نصب انواع سنسورهای دودی، حرارتی و یا ترکیبی الزامی میباشد تا در زمان وقوع حریق به موقع عملکرده و مانع از بروز خطرات جانی و مالی شوند. در سیستمهای هوشمند این نوع سنسورها در زمان وقوع حریق سناریوهای بسیار کاربردی را اجرا میکنند. بطوریکه با تشخیص حریق ضمن به صدا درآوردن سیستم هشدار، دربهای برقی راه پله فرار را باز میکند، آسانسور را به طبقه همکف فرامیخواند و فنهای فشار مثبت را فعال میکند.

سنسورهای دودی/ حرارتی (اعلام حریق)

سخن آخر:

برای انتخاب نوع و مدل سنسورهای مورد نیاز برای یک ساختمان هوشمند لازم است هم امکان سنجی کافی صورت گیرد و هم هزینه استفاده و اجرای این سیستمها مشخص گردند. با مراجعه و اعتماد به فروشگاه اینرنتی اسمارت شو میتوانید محصولات مورد نیاز را به راحتی مشاهده، مقایسه و برای خرید از مشاوره با کارشناسان ما بهره مند شوید.

جهت خرید انواع سنسور و چشمی میتوانید به فروشگاه اسمارت شو مراجعه کنید 

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.