روشنایی یکی از مهمترین اختراعات بشر است. البته روشنایی که در طول روز وجود دارد از خورشید ناشی میشود. اختراع بشر برق و لامپ است که منجر به روشن شدن خانهها، خیابانها، جادهها و ... میشود.
تصور کنید لامپ و برق وجود نداشت و بعد از غروب خورشید همهجا تاریک میشد. در این شرایط واقعاً چطور میتوانستیم بعد از غروب آفتاب به کارهایمان رسیدگی کنیم؟ در اینجا به اهمیت اختراع لامپ پی میبریم. احتمالاً همه شما میدانید که لامپ چیست. در ادامه این مطلب انواع لامپ، کاربردها، مقدار مصرف انرژی و ... را برای شما بیان میکنیم، پس برای انتخاب بهترین لامپ با ما همراه باشید.
اگر به دنبال خرید یک لامپ مناسب برای خانه، محل کار و ... خود هستید باید انواع لامپ را بشناسید تا بدانید که کدام نوع برای شما مناسبتر است. این روزها انواع مختلفی از لامپ به بازار آمده و به همین دلیل انتخاب سخت شده است. هر سبک لامپ ظاهر، رنگ و کاربرد متفاوتی دارد، بنابراین شما باید یک نوع لامپ متناسب با سایر نورپردازی و چیدمان محیط خود انتخاب کنید. در ادامه انواع لامپ را به شما معرفی میکنیم تا راحتتر تصمیم بگیرید.
منبع نوری که با استفاده از رشته نور تولید میکند لامپ رشتهای نامیده میشود. در این لامپها رشتههایی وجود دارند که بعد از اتصال جریان برق و درخشش رشتهها نور تولید میشود.
هنگامیکه رشتههای درون لامپهای رشتهای به دلیل جریان برق داغ میشوند، اتمهای درون جسم ازنظر حرارتی برانگیخته میشوند و فوتون آزاد میکنند. سپس این فوتونها به شکل تابش الکترومغناطیسی از سطح جسم ساطع میشوند.
لامپهای رشتهای در توانهای مختلف مانند 25، 40، 60، 75، 100 و 200 وات و ... در دسترس هستند. این لامپها در شکلهای مختلفی تولید میشوند، اما نوع گرد آن بیشتر به فروش میرسد. این نوع لامپها بیشتر در ساختمانهای مسکونی و اداری تجاری کاربرد دارند. رنگ نور این لامپها معمولاً زرد است.
لامپهای رشتهای ازنظر مصرف انرژی کارآمد نیستند و حدود 90 درصد انرژی الکتریکی ورودی به آنها به شکل گرما از بین میرود.
لامپ هالوژن یک نوع پیشرفتهتر لامپ رشتهای است. لامپ هالوژن تنگستن در سال 1958 با معرفی یک گاز هالوژن (عمداً ید) در داخل لامپ رشتهای ایجاد شد. این لامپ بدون گاز هالوژن عملکرد خود را از دست میدهد. وجود گاز هالوژن باعث طولانی شدن عمر لامپ میشود.
لامپهای هالوژن معمولاً برای نورپردازی فضاهای بزرگ مانند سالنهای ورزشی، تئاتر، استودیو و ... مورداستفاده قرار میگیرند. این لامپها در توانهای 12، 20، 42، 50 و 75 وات در دسترس هستند و بین 2000 تا 3500 ساعت عمر میکنند.
لامپ فلورسنت یک لامپ با بخار جیوه کموزن است که از فلورسانس برای ارائه نور مرئی استفاده میکند. جریان الکتریکی به بخار جیوه انرژی میدهد و باعث تابش پرتو فرابنفش میشود. تابش فرابنفش به پوشش فسفری دیواره داخلی لامپ برخورد میکند و نور مرئی ایجاد میشود. این نوع لامپ به 425 میلیآمپر جریان با افت ولتاژ 100 تا 105 ولت نیاز دارد.
لامپ فلورسنت فشرده مانند لامپ فلورسنت معمولی نور مایل به آبی تولید نمیکند و یک نور استاندارد تولید میکند و انرژی کمتری هم مصرف میکند. کاربرد این لامپ هم در خانهها و ساختمانهای اداری تجاری است.
این نوع لامپ هم از بخار جیوه برای تولید نور استفاده میکند. این نوع لامپ نسبت به لامپهای رشتهای و فلورسنت کارایی و طول عمر بیشتری دارد. لامپ بخار جیوه نور سفید و زیادی تولید میکند و برای روشن کردن مساحتهای بزرگ مورداستفاده قرار میگیرد. این لامپ در توانهای 100، 175، 250، 400 و 1000 وات تولید میشود و طول عمر مفید آن 24 هزار ساعت است.
لامپ متال هالید نوع خاصی از لامپ است که با مقداری نمک یدید همراه با گاز آرگون و فشار بخار جیوه کار میکند. نور این نوع لامپ از لامپهای رشتهای و لامپهای بخار جیوه بیشتر و در حدود 75 تا 100 لومن در هر وات است و نور سفید شدیدی تولید میکند. به همین دلیل از این نوع لامپ بیشتر در فضاهای باز مانند پارکها، پارکینگها، استادیومها و ... استفاده میشود.
لامپ سدیم فشارقوی که به نام لامپ HPS یا چراغ HPS هم شناخته میشود نوعی لامپ است که از سدیم برای تولید نور استفاده میکند. این نوع لامپ روشنایی زیادی دارد که به حدود 100 لومن در هر وات میرسد. این نوع لامپ هم در فضاهای باز مانند پارکینگهای عمومی، جادهها و سایر مناطق کاربرد دارند. لامپ بخار سدیم فشارقوی به علت کارایی بالا خیلی مورداستفاده قرار میگیرد.
لامپ بخار سدیم کمفشار یا لامپ LPSV یک لامپ است که برای تولید نور از سدیم برانگیختهشده استفاده میکند.
لامپهای بخار سدیم کمفشار بیشتر برای روشنایی جاده و روشنایی امنیتی در جایی که رنگ اجسام مهم نیست مقرونبهصرفه هستند و کارایی زیادی دارند. این لامپها برای روشنایی در هوای مهآلود بسیار مناسب هستند.
لامپهای ال ای دی بسیار کاربردی هستند، زیرا انرژی کمی مصرف میکنند و طول عمر زیادی دارند. از دیگر مزیتهای این لامپها میتوان به نداشتن جیوه اشاره کرد. این لامپها گرما ایجاد نمیکنند و به همین دلیل در مصرف انرژی صرفهجویی میکنند.
LED نمیتواند نور سفید را بهطور طبیعی ساطع کند، اما برای بازتاب نور سفید از فناوریهای خاصی استفاده میکند. سه فناوری رایج برای تولید نور سفید در لامپهای ال ای دی تبدیل طولموج، ترکیب رنگ و فناوری به نام Homo-Epitaxial ZnSe هستند.
اینها نمونههایی رایج و پرمصرف از لامپ بودند که در اینجا به شما معرفی کردیم. در ادامه چند برند تولیدکننده لامپ را به شما معرفی میکنیم تا در هنگام خرید از استاندارد بودن لامپ اطمینان حاصل کنید.
اگر میخواهید لامپ بخرید باید به یک سری نکات توجه کنید. اگر انواع لامپ و کاربردهای آنها را نشناسید و هنگام انتخاب لامپ دقت نکنید ممکن است دوباره مجبور شوید برای خرید لامپ هزینه کنید. در ادامه چند نکته به شما میگوییم که برای خرید لامپ باید به آنها توجه داشته باشید. در انتخاب لامپ باید به موارد زیر توجه کنید:
برای خرید لامپ باید به نوع فضا، اندازه فضا، سبک چیدمان و ... دقت کنید. اگر لامپی بخرید که نسبت به فضا نور کمتری داشته باشد و یا رنگ و شکل آن به دکوراسیون فضا ربطی نداشته باشد فضا زیبایی خود را از دست میدهد. مورد مهم دیگر در انتخاب لامپ قیمت آن است. شما باید با توجه به بودجه خود یک لامپ انتخاب کنید.
کاربرد و عملکرد لامپ هم مهم است. مثلاً شما نباید یک لامپی که برای نمای ساختمان استفاده میشود را برای اتاقخواب خریداری کنید. هر لامپی کاربرد مخصوصی دارد و باید به این نکته توجه کنید.
وقتی میخواهید لامپ بخرید باید یک برند معتبر پیدا کنید و لامپ اصلی بخرید. اگر لامپی با برند متفرقه بخرید که استانداردهای لازم را نداشته باشد ممکن است جیوه داشته باشد و برای سلامتی مضر باشد. همچنین لامپهای غیراستاندارد زود میسوزند و مجبورید دوباره برای خرید لامپ هزینه کنید. به همین دلیل باید بهترین برندهای ایرانی و خارجی را بشناسید و یکی از این برندها را با توجه به بودجه خود برای خرید لامپ انتخاب کنید.
شرکت بروکس، شرکت پارس شهاب، شرکت افراتاب، شرکت پارس شعاع توس، شرکت افق، شرکت نور و ... از بهترین برندهای تولیدکننده لامپ ایرانی هستند. از بهترین برندهای خارجی تولیدکننده لامپ هم میتوان به برندهای فیلیپس (Philips)، اپل (Opple)، شارپ (Sharp)، سامسونگ (Samsung)، اسرام (Osram) و ... اشاره کرد.
برای خرید لامپ و محصولات روشنایی میتوانید به نمایندگیهای این شرکتهای تولیدکنندهای که معرفی کردیم مراجعه کنید.
کلام آخر
لامپها نقش مهمی در زندگی انسانها دارند. همه ما از ابتدای روز تا آخر شب با روشنایی و لامپ سروکار داریم. بنابراین انتخاب لامپ برای قسمتهای مختلف خانه، محل کار و ... اهمیت زیادی دارد. وقتی یک لامپ استاندارد از یک برند باکیفیت انتخاب کنید خیالتان از میزان نور، رنگ نور، مصرف انرژی و طول عمر لامپ راحت است و در هزینهها صرفهجویی میشود. در این مقاله سعی کردیم تا انواع لامپ و بهترین برندهای تولیدکننده لامپ را به شما معرفی کنیم تا در هنگام خرید لامپ بتوانید راحتتر انتخاب کنید.