یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین تجهیزات حفاظتی که امروزه در ساختمان‌های مسکونی و صنعتی به وفور از آن استفاده می‌شود فیوز مینیاتوری است. فیوز مینیاتوری در انواع مختلف و تعداد پل‌های گوناگون در بازار وجود دارند. انتخاب صحیح این فیوزها می‌تواند امنیت ساختمان و مکان مورد نظر شما را تا حد زیادی افزایش دهد. با این حال اگر فیوز مینیاتوری به درستی انتخاب نشود می‌تواند خسارت‌های مالی و جانی به افراد وارد کند. به همین دلیل است که آشنایی با مدل‌های فیوز مینیاتوری و کاربرد آن از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر قصد خرید فیوز مینیاتوری دارید با ما همراه باشید تا بیشتر این وسیله را بررسی کنیم.

فیوز مینیاتوری چیست؟

فیوز مینیاتوری یا MCB می‌تواند از انواع وسایل الکتریکی، صنعتی و خانگی در برابر اضافه بار یعنی عبور جریان غیر مجاز یا اتصال کوتاه محافظت کند. نحوه تشخیص جریان اضافه به وسیله دو فلز نیمه ‌هادی انجام می‌شود. هر چقدر که جریان بیشتری از طریق مصرف ‌کننده کشیده شود، فلز دمای بیشتری پیدا می‌کند و گرم‌تر می‌شود. این گرما باعث خم شدن فلز شده و در نتیجه ارتباط مدار قطع می‌شود. از طرفی دیگر جریان اتصال کوتاه به وسیله یک سیم پیچ با تعداد دور کم و قطر زیاد تشخیص داده می‌شود. مقدار تقریبی جریان فیوزهای مینیاتوری از ۲ تا ۶۳ آمپر هستند و به صورت تک پل، دو پل، سه پل و چهار پل در بازار موجود هستند. کاربرد کلید مینیاتوری بیشتر حفاظت از تاسیسات برقی و مدارها است. بنابراین در مدار با جریان پایین و در تابلوهای توزیع با توان کم و یا تابلوهای روشنایی و یا برای محافظت تاسیسات برقی به کار گرفته می‌شوند. نحوه عملکرد آن به این صورت است که در هنگام به وجود آمدن مشکل در مدار به طور خودکار باعث قطع شدن مدار می‌شود. با این کار از وسایل و سیم‌کشی حفاظت می‌کند.

اجزای فیوز مینیاتوری

برای آشنایی هر چه بیشتر با این فیوزها باید با اجزای فیوز مینیاتوری آشنا شوید. اجزای این وسیله عبارت‌اند از:

·         بدنه: بدنه فیوز مینیاتوری تمام اجزای داخلی آن را در خود نگه می‌دارد و می‌تواند از آن‌ها در برابر گرد و خاک محافظت کند. بدنه این فیوزها از عایق‌هایی مانند سرامیک و پلاستیک تشکیل می‌شوند.

·         اتصالات: فیوزهای مینیاتوری دارای دو اتصال ثابت و متحرک هستند.

·         اهرم: فیوزهای مینیاتوری به ‌وسیله اهرم روشن و خاموش می‌شوند.

·         ضامن مکانیکی: برای نگه داشتن اتصال‌ها زیر کشش فنر و در حالت روشن بودن کلید در فیوزهای مینیاتوری، ضامن مکانیکی قرار داده شده است.

·         بی متال: وظیفه بی متال این است که با سنجش جریان طولانی مدت، در صورتی که این جریان بیشتر از مقدار تعیین‌شده باشد حفاظت اضافه بار را انجام می‌دهد.

·         مگنت یا آهنربا: مگنت یا آهنربا با آزاد کردن ضامن مکانیکی، حفاظت در مقابل اتصالات کوتاه یا آنی را به وجود می‌آورد. هنگامی که یک جریان گذرا از سیم پیچ از مقدار مشخص شده بیشتر باشد، آهنربا فعال می‌شود. نکته‌ای که باید توجه داشته باشید این است که آهنربا در حالت اضافه بار فعال نمی‌شود.

·         جرقه گیر: جرقه گیر برای شکستن و خاموش کردن جرقه به کار می‌رود.

انواع فیوز مینیاتوری ازنظر سرعت عملکرد

به طور معمول فیوزهای مینیاتوری از نظر سرعت عملکرد به دو دسته کند کار و تند کار تقسیم بندی می‌شوند. در ادامه بیشتر با این دو نوع فیوز آشنا خواهید شد.

فیوزهای کند کار

این مدل از فیوزها کمی با تأخیر عمل می‌کنند. در نتیجه مدار دیرتر قطع می‌شود. از فیوزهای کند کار در مدارهای موتوری استفاده می‌شود.

فیوزهای تند کار

برخلاف فیوزهای کند کار، فیوزهای تند کار در مدت زمان کمتری جریان برق را قطع می‌کنند و مدار زودتر قطع می‌شود. در نتیجه از این فیوزها بیشتر در مصارف روشنایی استفاده می‌شود.

مدل‌های فیوز مینیاتوری

فیوز مینیاتوری مدل‌های مختلفی دارد که هر کدام از آن‌ها کاربردهای مخصوص به خود را دارند. دانستن مدل‌های فیوز مینیاتوری به شما کمک می‌کند تا بسته به نیاز خود در هنگام خرید بتوانید راحت‌تر انتخاب خود را انجام بدهید. از جمله مدل‌های فیوز مینیاتوری موجود در بازار عبارت‌اند از:

فیوز مینیاتوری نوع B

این مدل از فیوز مینیاتوری به طور معمول در مصارف روشنایی و خانگی به کار گرفته می‌شوند. این فیوز‌ها هنگامی که جریان اضافه بین ۳ تا ۵ برابر جریان تعیین شده باشد می‌توانند مدار را قطع کنند. با توجه به حساسیتی که این فیوزها دارند می‌توان با خیال راحت از آن‌ها برای کاربری‌های خانگی استفاده کرد. این مدل از فیوزها در دسته فیوزهای مینیاتوری تند کار قرار دارند.

فیوز مینیاتوری نوع C

فیوز مینیاتوری نوع C کاربرد بسیار زیادی در برق صنعتی دارند و به نام فیوز مینیاتوری موتوری نیز شناخته می‌شوند. به طور معمول هنگامی که جریان اضافی به ۵ تا ۱۰ برابر جریان تعیین شده باشد این فیوز می‌تواند جریان الکتریکی و مدار را قطع کند. اما زمان قطع آن‌ها کمی بیشتر نسبت به فیوز مینیاتوری نوع B طول می‌کشد. بنابراین می‌توان آن را در دسته فیوزهای مینیاتوری کند کار قرار داد.

فیوز مینیاتوری تیپ D یا ترانسفورمری

برای بارهایی که ضریب اشباع بالاتری مانند ترانسفورماتورها دارند، معمولاً از فیوز مینیاتوری تیپ D یا ترانسفورمری استفاده می‌شود. به طور معمول هنگامی که جریان اضافی به ۱٠ تا ۲۰ برابر جریان تعیین‌شده برسد این فیوز می‌تواند جریان الکتریکی را قطع کند. در واقع زمان قطعی در این فیوزها از همه مدل‌های دیگر فیوز مینیاتوری بیشتر است.

فیوز مینیاتوری تیپ K یا موتوری

این مدل از فیوزهای مینیاتوری نسبت به جریان اضافی یا اضافه بار حساسیت بیشتری از خود بروز می‌دهند. به طوری که اگر جریان از جریان از پیش تعیین شده کمی بیشتر شود این فیوز وارد عمل شده و به سرعت مدار را قطع می‌کند. این فیوز‌ها برای موتورهای زیر بار مناسب هستند. مدت زمان قطع این مدل از فیوز‌ها کمتر از سایر تیپ‌ها است و زمان قطع آن بین تیپ‌های B و C است.

فیوز مینیاتوری تیپ Z یا بسیار حساس

در نهایت این مدل از فیوز‌های مینیاتوری جزء تند کارترین فیوز برای قطع مدار محسوب می‌شوند. به طوری که اگر جریان عبوری مقدار بیشتر از جریان از پیش تعیین شده باشد حساسیت این نوع فیوز از دیگر تیپ‌ها بسیار بیشتر است. در نتیجه می‌تواند در سریع‌ترین زمان ممکن جریان اتصال کوتاه و جریان اضافه بار را قطع کند. به طور معمول از این فیوزها در مدارهایی که ارزشمند هستند و حساسیت بالایی دارند و بردهای الکترونیکی استفاده می‌شود.

میزان آمپر فیوز مینیاتوری

همان‌طور که قبلاً هم به این نکته اشاره کردیم، میزان آمپر فیوز باید از جریان تولید شده در هنگام اتصال کوتاه در مدار بیشتر باشد. به این دلیل که در غیر این صورت فیوز می‌پرد و باعث اختلال در عملکرد دستگاه می‌شود. در نتیجه هنگام انتخاب فیوز باید حتماً دقت زیادی داشته باشید و فیوزی را انتخاب کنید که آمپراژ مناسبی دارد. در ادامه بیشتر میزان آمپر فیوز مینیاتوری را بررسی خواهیم کرد.

فیوز ۱۰ آمپر

از این مدل فیوزها بیشتر در خطوط روشنایی استفاده می‌شود. سطح مقطع سیم مورد نیاز برای فیوز ۱۰ آمپر ۱.۵ میلی‌متر است.

فیوز ۱۶ آمپر

از فیوزهای ۱۶ آمپر به طور معمول در پریزهای برق استفاده می‌شود. سطح مقطع سیم مورد نیاز برای این مدل از فیوزها ۲.۵ میلی‌متر است. نام دیگر فیوزهای ۱۶ آمپر در بازار فیوز مینیاتوری پریز است که اغلب با این نام شناخته می‌شود. این فیوزها برای خطوط روشنایی مناسب نیستند.

فیوز ۲۵ آمپر

کاربرد اصلی فیوز ۲۵ آمپر در ورودی ساختمان‌ها است. در نتیجه استفاده از آن‌ها برای خطوط روشنایی و یا پریز مناسب نیست. سطح مقطع سیم مورد نیاز برای این مدل از فیوزها ۴ میلی‌متر است.

فیوز ۳۲ آمپر

از فیوزهای ۳۲ آمپر معمولاً در مصارف صنعتی استفاده می‌شود و می‌توان گفت استفاده از آن‌ها برای مصارف خانگی چندان متداول و مرسوم نیست. سطح مقطع سیم مورد نیاز برای این مدل از فیوزها ۶ میلی‌متر است. البته توجه داشته باشید که می‌توان از فیوز ۳۲ آمپر برای وسایل برقی پرمصرفی مانند کولرگازی استفاده کرد.

سخن پایانی

در این مقاله به معرفی فیوز مینیاتوری، کاربرد و انواع آن پرداختیم. دانستن کاربرد و شناخت مدل‌های فیوز مینیاتوری در هنگام خرید به شما کمک بسیار زیادی خواهد کرد. هنگامی که وارد بازار شوید و با تیپ‌های مختلف آن مواجه شوید، دچار سردرگمی می‌شوید که کدام یک از آن‌ها می‌تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد. اما اکنون که انواع آن را بهتر شناختید می‌توانید با خیال راحت انتخاب درستی داشته باشید. زیرا عدم انتخاب درست فیوز مینیاتوری می‌تواند مشکلات زیادی برای افراد و ساختمان ایجاد کند. اما اگر قصد خرید این فیوز‌ها را دارید می‌توانید به فروشگاه اسمارت شو مراجعه کنید. با کمک گرفتن از این فروشگاه می‌توانید فیوز مینیاتوری مورد نظر خود را با بهترین کیفیت خریداری کنید.